175 Leren speechen
De heer Bieckmann nam plaats tegenover hem in zijn gezellige werkkamer. Top keek eens rond. Aan de drie wanden, voor, achter en rechts van hem hingen grote foto’s met afbeeldingen van scènes uit drama’s. Links van hem was een goot raam dat uitzag over de weilanden aan de andere kant van het Overijssels Kanaal. De familie Bieckmann woonde hier mooi en rustgevend.
Meneer nam tegenover hem plaats. Hij haalde wat A-viertjes tevoorschijn, overhandigde die aan Top. Top telde ze meteen. Het waren er zes. Hij wist dat ze zo’n vijftig regels per pagina zouden tellen. Als hij zoveel bladzijden vroeger bij een lezing moest ‘voordragen’, deed hij daar gemiddeld zeven seconden per regel over. Hij rekende: zeven maal vijftig is driehonderd vijftig, zes maal dat laatste is tweeduizend eenhonderd. “Dit is ruim een half uur tekst”, zei hij toen. “Die kan ik wel in vier weken uit mijn hoofd leren”. De heer Bieckmann knikte. Hij vroeg of ‘Meneer’ de eerste bladzij dan eens wilde voorlezen. Top schraapte zijn keel en begon: “Majesteit, Uw man, onze Prins Bernhard, hebben wij in de gemeente Diepenveen al vaak op bezoek gehad. Hij kwam dan op bezoek bij het regiment dat de naam van een van Uw dochters, Prinses Irene, draagt. U weet dat allemaal. Maar … U hebben wij hier, voor zover wij weten, nog nooit op bezoek gehad; daarom verheugt het ons des te meer U hier te mogen begroeten … “.
“Stop …”, zei de regisseur. “Hier deugt niks van! Nou ja, niks … . Je uitspraak is goed, duidelijk dialectisch en goed gearticuleerd, maat je galmt als een dominee en de melodie is voortdurend stijgend tot aan het eind van een zin. In kan in het algemeen deze raad geven: doe gewoon of je tegen de koningin staat te keuvelen, of je een praatje houdt, heel intiem, tegen iemand die een jubileum viert. Geef maat eens hier”. Top gaf de tekst aan Bieckmann. Die las hetzelfde stukje ook voor, maar het klonk nu als een gezellig praatje voor de vuist weg. Hij merkte op dat door de dalende lijn in de melodie het net leek of Bieckmann iedere keer niet wist hoe hij zijn praatje zou moeten vervolgen, kortom … zijn praatje klonk heel spontaan, niet uit het hoofd geleerd, niet gelezen, maar ter plekke bedacht. Dat was een openbaring voor hem. Van deze man kon je nog eens ‘drama’ leren.
“Nu jij”. Top nam de tekst aan en hij begon opnieuw. Na vijf zinnen onderbrak Bieckmann hem opnieuw: “Jongen, je hebt meteen de zaak door; je moet dit vasthouden, ook dit tempo. Houd ook die voortdurende aarzelingen erin. Begin nog eens van voren af aan. Ik neem dan de tijd op. Dan kan ik de tekst beter aanpassen bij het klank- en lichtspel dat er bij hoort”.
Top gehoorzaamde braaf. Bieckmann voelde plotseling als een vriend.
Negenendertig minuten en vijfentwintig seconden klokte Bieckmann. “Dat is schitterend”, zei hij. “Voor vandaag stoppen we. Je moet, mag, nog drie keer komen. Je doet het dan iedere keer uit je hoofd, maar met steun van je papieren. Die plakken we in de gymzaal later op je katheder. Dan heb je altijd steun en dan kan er niks mis gaan”.
“Bedankt voor je lesje”, zei Top toen hij wegging. Hij fietste door Averlo terug naar Diepenveen. Daar reed hij eerst langs slager Harmsen: hij had wel een lekker stukje ‘Hausmacher’ verdiend. Die van Harmsen was nog lekkerder dan de worst van ‘Dubio’, dat moest gezegd worden. Gert, de baas, hielp hem zelf. “U mot negen oktober de koniginne toosprèken, hè!?” zei hij bewonderend, terwijl hij het velletje van het stukje ‘Hausmacher’ verwijderde. Top at het staande in de winkel op. Nu hij er toch was, kocht hij ook nog wat andere lekkernijen.
Hij fietste naar huis. Tine en Oma vroegen hoe het geweest was. Als antwoord droeg hij een stukje uit zijn toespraak voor. “Die Meneer Bieckmann hef oe heel wat eleerd”, zei Tine. “Iej mot möör conferencier worden!” “Ik zal deroaver noadenken”, zei Top lachend
