GDD L Sterke Werkwoorden - Klasse VII - IE(I)-Ablaut - (redupicerende werkw.)

> Categorie: Grammatica Deventer dialect (GDD) Gepubliceerd: maandag 01 maart 2010

Klasse VII: IE(I)-Ablaut in de Verleden Tied Duratief. Der heurt een heleboel werkwoorden bie diee in het Gotisch bekend bint as reduplicerende werkwoorden.

Een veurbeeld: heten. In het Gotisch is dat haitan, uutsprèken as heijtan. Haita is in het Dèventers ik hete (Teg. Tied Dur.). In het Gotisch is de V.T.D. haihait , wat in het Dèventers ik hiet(e) (heetten) luudt. Dudelijk zichtböör is dat ter in het Gotisch verdubbeling van een deel van de stam wördt too-epast. Allewel hiet verolderd is in het Dèventers, teunt het wel dat heten in het Nedersaksisch bie de IE(I)-Klasse heurden.

Veurbeeld van Klasse VII  Sterke Werkwoorden is hier  sloapen

Tegenwoordige Tied Duratief: ik sloape -  iej sloapt (sloap iej) – hee slöp – beiden sloapt – wiej sloapt (sloape(n) wiej) – iej luu sloapt – zee sloapt.Verleden Tied Duratief: ik sliep(e) – iej sliepen (sliep iej) – hee sliep – beiden sliepen – wiej sliepen (sliepe(n) wiej) – iejluu sliepen – zee sliepen.

De vorm in het tweevold is gelieke an diee in het meervold.

Gotisch: slêpan – Dèventers: sloapen – Stam: sloap – Onbepoalde Wieze: sloapen – Onvoltooid Deelwoord: sloapend(e) – Voltooid Deelwoord: esloapen – As bievoeglijk naamwoord gebruukt: gesloapen – een uutgesloapen menneken.

In de volgende opsomming van een antal werkwoorden wordt de volende vormen egeven:

Onbep. Wies – stam – 2de pers. enk. t.t.d. – 3de pers. enk. t.t.d. – verl. tied enk. – verl. tied meerv. – volt deelw.

Sloapen –sloap – sloapt – slöp – sliep – sliepen – esloapen 

*Vallen – val – valt – völt – viel – vielen – evallen 

*Holden – hold – holdt – höldt – hield – hielden – eholden

**Vroagen – vroag – vroagt – vrög – vrieg – vriegen – evroagen

***Stoten – stoot – stoot – stöt – stiet – stieten – estoten

Helpen – help – helpt – hölp – hielp – hielpen – eholpen

Werpen – werp – werpt – wörp – wierp – wierpen – eworpen

Bederven – bederf – bederft – bedö(u)rf – bedierf – bedierven – bedorven

****Erven – erf – erft – ö(u)rf – ierf – ierven – e-orven

(be)Sterven – sterf – sterft – (be)störf – stierven – estorven

Goan – goa – goat – göt (git, geet, gut) – ging – gingen – egoan 

Loaten – loat – loat – löt – liet – lieten – eloaten

Bloazen – bloas – bloast – blös (blis) – blies – bliezen – ebloazen

Scheppen – schep – schept – schöp – schiep – schiepen – eschoapen

Lopen – loop – loopt – löp – liep – liepen – elopen 

Ropen – roop – roopt – röp – riep – riepen – eropen

Worden – word – wordt – wördt – wier – wieren – eworden

*****Hangen – hang – hangt – hängt – hing – hingen – ehangen

*****Vangen – vang – vangt – vangt – ving – vingen – evangen

*******Doon – doo – doot – du(ö)t - dee(j) – dejen – edoan 

NB Let op de ofwiekingen bie alle ge-****-de werkwoorden en goa noa in welke klassen zwakke en sterke werkwoorden ze thuus zollen kunnen heuren      

 

Wij gebruiken één cookie, die essentieel is voor het functioneren van deze website. Lees meer: Privacy & cookies.

  Ik accepteer deze cookie.
EU Cookie Directive plugin by www.channeldigital.co.uk