GDD XXVI Veurnaamwoorden (Pronomina) - 1. Persoonlijke Veurnaamwoorden

> Categorie: Grammatica Deventer dialect (GDD) Gepubliceerd: maandag 30 november 2009

Veurnaamwoorden of Pronomina bint verwieswoorden. Ze verwiest altied ärgens nöör, ze duudt ‘zaken’ an. Dat anduden kan sloan op wat in het gesproakene of geschrevene ewest is, möör oke op wat nog kommen mot, van wat heel bepoalds töt wat heel onbepoalds.

 

Veurbeelden: Gerrit ß is zieek;ß hee is al een wèke lank nieet nöör schole ewest. – hee is een veurnaamwoord. Wieeà is zieek?à Gerrit.Wiee is een veurnaamwoord. Ik à (wiee is ik?) wete nieet, wat-ofà ter gebeurd is; Klaas hefà zien ärm ebroaken. Ik, wat-of bint veurnaamwoorden. Is datà het book,ß wat (dat) ik à (?)àoe (?) egeven hebbe? Dat, wat (dat), ik, oe bint veurnaamwoorden.

 

Zooas in het Nederlands bint in het Dèventers zeuven soorten veurnaamwoorden te onderscheiden: PERSEUNLIJKE, BEZITTELIJKE, ANWIEZENDE, BETREKKELIJKE, BEPOALINGANKONDIGENDE, VROAGENDE, ONBEPOALDE VEURNAAMWOORDEN.

1.Perseunlijke Veurnaamwoorden.

 

Bie de perseunlijke veurnaamwoorden wordt 3 personen, 3 getallen en verscheiden vormen onderscheiden:

 

Ik– eerste persoon – enkelvold – vorm: ik, ikke, mien. -  Ik hebbe dat al zoo vake ezegd.

Ieje – tweede persoon – enkelvold – vorm: Ieje, iej, oe. – Iej mot ens wat meer doon.

Hee (e) – zee –  het – diee – derde persoon – enkelvold – vorm: zich, (h)um, haer, het. 

(-)beiden – tweevold – vormen: wiejbeiden, iejluubeiden, zeebeiden, beiden.

Beiden sloapt. Iejluubeiden zit te sloapen. Zeebeiden bint uutesloapen. Wiejbeiden hadden het deur. 

Wiej – eerste persoon – meervold – vorm: wiejluu, wule, wullie, ons, mekaere, mekander.

Iejluu – tweede persoon – meervold – vorm: ulie, ule, jullie, oeluu, oelie, oele, mekaere, mekander.

Zee – derde persoon – meervold – vorm: zeeluu, zullie, hullie, hulle, hun, zich, mekaere, mekander. 

 

Wij gebruiken één cookie, die essentieel is voor het functioneren van deze website. Lees meer: Privacy & cookies.

  Ik accepteer deze cookie.
EU Cookie Directive plugin by www.channeldigital.co.uk