GDD VI Sva en lettertekens voor klinkers
Klinkers worden ook vocalen of sonanten genoemd. Een daarvan wordt in het Deventers heel veel gebruikt: de svarabhakti- vocaal of sva. Er wordt meestal gezegd ‘toonloze ee’, maar dat zegt niet zoveel. In de volgende zin kan men nog eens precies ‘zien’ wat het is: Ik g€leuv€ dat mod€r d€ mel€k löt oav€rkoak^n.
€ staat hier voor de sva; ^n staat voor de n – sonans, waar later op teruggekomen wordt, in een volgend hoofdstukje.In principe kan de sva allerlei tekens hebben bij de spelling van een woord:
Meug-e-l-ij-k, s-o-lutie, g-e-heur-i-g, n-a-tuurl-ij-k, b-u-reau, b-ie-veurbeeld, n-auw-keurig
Bij de spellingregels wordt hierop teruggekomen. De sva moet echter niet verward worden met de nultrap bij de ablaut in bijvoorbeeld de vervoeging van sterke werkwoorden. Nultrap blijf in dit werkje onbesproken. Die trap van een klinker is in dit verband overbodige wetenschap.
Dan nu de klinkertekens voor spelling van het Deventers in eem overzicht:
aa (aap) – a (alderbastend, apen) --- ae (raer) – ä (kärre, vären) èè (getèèm) – è (elègen) ----
oo (voo®t, boot) – o (boddel, bochte, hòk, bók, voten, boten) oa (boaven) --- ou (vrouwe) ---
ui (vruiwken) --- au (dauwelen) --- oe (voelak) --- eu (deupen, gleu®jen, geveu®l) ---
öö (klöör, löög) --- ö (höksken, klöre) --- uu (uut, vuur) --- u (dutte, uten, zuver) --- --
iee (dieef, uitspr. dee®f) --- ie (fiesterd, viever) --- ee (vlees, twee®) –
e (keze, mezen, lef en al stomme ee) --- ei (vleis) --- ij (ijsjen en nieet iesjen!) --- i (kippe)
Heel veel lettertekens, klanktonen niet inbegrepen, zijn er om Deventer klinkers op schrift aan te
duiden: vierentwintig. Dat is wel genoeg.
NB. Met de n-sonans meegerekend zijn het er 25, maar dat teken is een medeklinkerteken, nl. –n- .
