Pionnen onder de Preekstoel 28
… Toen stond Bob op en zei: “Beste mensen, wat ik vreesde, is gebeurd; jullie hebben je zo ingeleefd, dat je werkelijk in die wereld waarin ik jullie geplaatst heb, bent gaan leven, terwijl het gaat om een toneelwereld. Het is en blijft een spel door Ada – hij wees op haar – geregisseerd. Het is hetzelfde spel dat de stakingsleider met zijn volgelingen speelt, maar er is een kenmerkend verschil: ons spel is alleen gevaarlijk voor onszelf, omdat we korte tijd in conflict zullen zijn met wettig gezag en orde, maar er zal niemand in de volksgemeenschap benadeeld worden. Verre van dat. Als onze actie slaagt, opent dat misschien nieuwe perspectieven. Wie verandering wil, moet risico’s nemen voor zichzelf, niet het gevaar afwentelen op een ander. Wij nemen het risico en wij verschuilen ons niet achter anderen. Blokkeren we wegen? Maken we de binnenvaart onmogelijk? Gijzelen we onschuldige burgers? En dat alles als een spelletje poker om te zien wat er uitkomt? We hebben onze filosofie uit het sprookje van Gerrit de Fantast, groots en verheven; de daaruit afgeleide theorie is mooi en voor ieder weldenkend mens aanvaardbaar; jullie hebben die immers zonder meer aangenomen. De praktijk is nuchter toepassen van de theorieregels. Noem ze alsjeblieft spelregels. Speel de agent, blijf mens onder je uniform. Houd je aan de regels van het spel. Je zult het altijd winnen, omdat je tegenstander niet speelt, ernstig is, van zijn voetstuk vallen kan, een naam te verliezen heeft. En vergeet vooral niet dat het een ‘verlofopdracht’ is. Een reële vakantie voor tien dagen zit er dit jaar voor niemand in; maak van de komende dagen dus ontspannende dagen; lach in jezelf over jezelf, dat mag je zeker doen ten opzichte van degenen met wie je geconfronteerd wordt. Denk voortdurend aan je PI, zo treffend gesymboliseerd in dit wapen.
Hij greep in een doos die achter hem stond en richtte plotseling een pistool op Ada, die een beweging maakte van wegduiken. … Te laat. Een straal koud water trof haar in de hals. De ban was gebroken, een klaterende lach ging door de hele groep. Als kleine kinderen wierpen ze zich op de doos, grepen een wapen en begonnen elkaar te bevuren, te bewateren. Lachend bekeek Bob dit Kostelijk Mal. … … Toen ze eindelijk tot rust gekomen waren, was de stemming finaal omgeslagen. Op alle gezichten lag “Wat kan het ons ook schelen; niets hebben we te verliezen, alles te winnen.” … … … “PI … stool”, zei Bob, “PI is vloeibaar, vervormbaar, verfrissend, opwekkend, menselijk. Jullie zijn de mensen die het in de maatschappij gaan schieten, zoals trouwens al veel mensen voor jullie gedaan hebben.
Laten we nu komen tot alle punten die voor de komende dagen van belang zijn. Vrijdag de vijftiende moet onze hele straatactie achter de rug zijn. Jullie kennen je codenaam van Anja tot en met Zelma; ik heb Ada in Anja moeten veranderen, omdat Ada in de centrale post bij mij thuis zit. … … Bel elke avond alle verzamelde gegevens onder je codenaam door naar die meldpost. … Papieren die je in ontvangst neemt, ook geld, moet je bij je houden. … Ga nooit alleen dienst doen en neem in je vrije tijd de moeite je te verkleden; dat voorkomt moeilijkheden. Morgen reizen jullie naar de stad van je bestemming. Overmorgen begin je met verkenningen in je stad. Vergeet vooral je legitimatie niet. Mark heeft hem niet voor niets zò gebruiksecht ontworpen. Geen beschouwer ervan zal fraude vermoeden! … … … Vrijdag de achtste van de achtste komen jullie tot de daad. … … Mocht de onderneming die Karel en ik voor morgen op touw gezet hebben, niet slagen, dan kunnen we niet beginnen. Jullie hebben voor vrijdag een mobiel seintje als de actie voortijdig afgebroken worden mòèt. … … Geen bericht, goed bericht.”
